Chuyên gia WB: Thúc đẩy đầu tư là chìa khóa tăng trưởng của Việt Nam

Linh Hà (TTXVN/Vietnam+) 08:15 | 10/06/2023 Doanh Nhân Việt Nam trên 

Chia sẻ   

 

Theo chuyên gia WB, thúc đẩy đầu tư là chìa khóa cho tăng trưởng kinh tế trong năm nay và những năm tiếp theo, đồng thời giúp Việt Nam thực hiện tham vọng trở thành nền kinh tế có thu nhập cao.

Ông Andrea Coppola, chuyên gia kinh tế trưởng, Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)

Việt Nam đang thực hiện mạnh mẽ các biện pháp phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội trong bối cảnh tình hình thế giới và trong nước đối mặt với nhiều thách thức.

Phóng viên TTXVN đã phỏng vấn ông Andrea Coppola, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam về những giải pháp Việt Nam cần hướng tới trong thời gian tiếp theo.

Đánh giá về tình hình kinh tế Việt Nam hiện nay, ông Coppola cho rằng nền kinh tế Việt Nam đã tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2022 nhờ ba yếu tố: tăng trưởng xuất khẩu mạnh mẽ, tiêu dùng cá nhân cũng tăng mạnh và hiệu ứng cơ sở thấp.

Tỷ lệ tăng trưởng GDP năm 2022 được tính dựa trên mức tăng so với năm 2021. Do tổng GDP năm 2021 bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 và có mức thấp nên chỉ cần mức tăng trưởng nhỏ trong năm 2022 cũng sẽ dẫn đến tỷ lệ tăng trưởng cao.

Tuy nhiên, trong giai đoạn cuối năm 2022, nền kinh tế Việt Nam bắt đầu đối mặt với nhiều thách thức từ bên ngoài. Nhu cầu toàn cầu suy yếu cùng với chính sách thắt chặt tiền tệ ở nhiều quốc gia đã ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế trong quý 1 năm 2023 đã giảm xuống còn 3,3% do sự giảm sút nhu cầu bên ngoài tác động đến ngành sản xuất có định hướng xuất khẩu của Việt Nam khiến sản xuất của ngành giảm 0,4% trong quý 1.

Ông Coppola nhận định: “Nhìn chung, các thách thức từ bên ngoài sẽ tạo ra những tác động khiến tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam chỉ có thể ở mức vừa phải trong năm 2023. Các dự báo mới nhất của Ngân hàng Thế giới cho thấy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam sẽ đạt mức 6% vào năm 2023 nhưng triển vọng này vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro.”

Để giải quyết những khó khăn về kinh tế hiện nay, Việt Nam đã cân nhắc thực hiện nhiều giải pháp như thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, giảm thuế giá trị gia tăng.

Đánh giá về các giải pháp này, ông Coppola cho rằng việc giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (VAT) có thể giúp Việt Nam thúc đẩy tiêu dùng trong nước. Tuy nhiên, Việt Nam cần thực hiện nhiều biện pháp hơn thế nữa để duy trì tăng trưởng kinh tế.

Vai trò quan trọng của chính sách tiền tệ là để hỗ trợ hoạt động kinh tế mà vẫn kiểm soát được lạm phát và điều chỉnh áp lực của tỷ giá hối đoái.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã cắt giảm lãi suất nhiều lần trong năm 2023 để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tuy nhiên vẫn cần theo dõi tác động và những áp lực của những chính sách này đối với dòng vốn và tỷ giá hối đoái trong những tháng tiếp theo do khoảng cách lãi suất giữa Việt Nam và các nước ngày càng xa hơn.

Việt Nam cũng cần theo dõi chặt chẽ những biến động của tình hình lạm phát, ông Coppola khuyến cáo.

Về chính sách tài khóa, Việt Nam có thể cân đối lại các dự án đầu tư công để thúc đẩy tăng trưởng. Mặc dù việc đầu tư mạnh mẽ là rất cần thiết để thúc đẩy tăng trưởng và tăng cường khả năng chống chọi với những cú sốc về kinh tế, đầu tư công ở Việt Nam đã giảm sút trong những năm vừa qua.

[Đầu tư công sẽ là một động lực then chốt giúp tăng trưởng kinh tế]

Để thúc đẩy tăng trưởng cả về ngắn hạn và dài hạn, đầu tư công hiệu quả hơn và trọng điểm hơn chính là một phần giải pháp để có thể đạt được mục đích.

Ông Coppola cũng cho rằng xuất khẩu, đầu tư và tiêu dùng là ba trụ cột quyết định cầu cả trong và ngoài nước. Sự tăng trưởng của mỗi trụ cột này đối với tổng cầu chung có tác động trực tiếp tới tăng trưởng kinh tế của Việt Nam.

Ông giải thích thêm đối với xuất khẩu, thách thức lớn nhất là ảnh hưởng từ các yếu tố bên ngoài như nhu cầu của các đối tác thương mại ở Mỹ và châu Âu. Tiêu dùng cá nhân là trụ cột rất quan trọng và đó là một động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2022.

Các container hàng hóa tại Tân Cảng Sài Gòn. (Ảnh: Hồng Đạt/TTXVN)

Tuy nhiên, theo ông Coppola, thúc đẩy đầu tư sẽ là chìa khóa cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm nay và những năm tiếp theo, đồng thời giúp Việt Nam thực hiện tham vọng trở thành nền kinh tế có thu nhập cao vào năm 2045 trong bối cảnh có nhiều thách thức liên quan quan tới biến đổi khí hậu như hiện nay.

Nhu cầu đầu tư của Việt Nam là rất lớn. Theo Báo cáo Khí hậu và Phát triển Quốc gia của Ngân hàng Thế giới, ước tính Việt Nam sẽ cần đầu tư thêm khoảng 6,8% GDP mỗi năm, từ nay đến năm 2040, để thích ứng và giảm thiểu các tác hại của biến đổi khí hậu.

Chính vì vậy, Ngân hàng Thế giới đã và đang hỗ trợ Việt Nam nhằm đạt được các mục tiêu phát triển thông qua ba kênh chính.

Thứ nhất là cho vay nhằm đáp ứng nhu cầu về tài chính.

Thứ hai là hỗ trợ nghiên cứu, phân tích nhằm giúp Việt Nam xác định được các giải pháp cải cách và các giải pháp về mặt kỹ thuật hiệu quả nhằm đáp ứng được những thách thức về phát triển trong một thế giới biến chuyển nhanh như hiện nay.

Thứ ba là tổ chức, kết nối sự kiện để giúp Việt Nam tiếp cận với giới chuyên gia quốc tế cũng như những công nghệ tốt nhất của các nước nhằm thúc đẩy trao đổi kiến thức và giúp Việt Nam đạt được những kỳ vọng về kinh tế và phát triển.

Bài viết liên quan

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Tọa đàm Doanh nghiệp Việt Nam – Anh
Tổng Bí thư Tô Lâm dự Tọa đàm Doanh nghiệp Việt Nam – Anh
31/10/2025
Thủ tướng: Nền kinh tế Việt Nam đủ sức chống chịu và đã vượt qua được các cú sốc rất lớn từ bên ngoài
Thủ tướng: Nền kinh tế Việt Nam đủ sức chống chịu và đã vượt qua được các cú sốc rất lớn từ bên ngoài
31/10/2025
Chớ nên vội mừng với thoả thuận mới của hai nhà lãnh đạo Mỹ – Trung
Chớ nên vội mừng với thoả thuận mới của hai nhà lãnh đạo Mỹ – Trung
31/10/2025
Xử lý nghiêm các trường hợp ảnh hưởng đến giải ngân vốn đầu tư công
Xử lý nghiêm các trường hợp ảnh hưởng đến giải ngân vốn đầu tư công
31/10/2025
Mỹ mới đây đã tuyên bố áp thuế mới theo Mục 232 đối với các mặt hàng gỗ và nội thất nhập khẩu, với mức tăng kỷ lục lên tới 50% từ đầu năm 2026. Động thái này, theo các hiệp hội và doanh nghiệp trong ngành, có thể tác động trực tiếp đến hơn 9 tỷ USD sản phẩm gỗ xuất khẩu của Việt Nam, thị trường vốn phụ thuộc lớn vào Mỹ, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp thiết về tái cấu trúc thị trường, sản phẩm và chiến lược phát triển bền vững. ‏‏‏‏Thuế 232 và tác động tới ngành gỗ xuất khẩu‏ ‏Ngày 30/9, ‏‏Mỹ‏‏ tuyên bố sẽ áp thuế 10% đối với gỗ và gỗ xẻ nhập khẩu, đồng thời áp thuế 25% đối với tủ bếp, tủ phòng tắm và đồ nội thất bọc nệm. Các mức thuế này có hiệu lực từ 14/10/2025 và sẽ tăng mạnh từ ngày 1/1/2026, trong đó thuế đối với đồ nội thất bọc có thể lên tới 30% và đối với tủ bếp, bàn trang điểm có thể tăng tới 50%. Những mức thuế mà Mỹ đưa ra cũng sẽ tiếp tục tăng mạnh từ đầu năm 2026, gây thêm sức ép cho các quốc gia xuất khẩu gỗ và đồ nội thất sang Mỹ, trong đó có Việt Nam. ‏Chia sẻ với phóng viên Doanh nhân Việt Nam, ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, cho biết nguyên nhân là Washington viện dẫn Mục 232 của Đạo luật Thương mại 1974, cho rằng nhập khẩu gỗ và nội thất “đe dọa an ninh quốc gia”.‏ ‏Theo ông Hoài, lập luận này mâu thuẫn khi chuyển từ lý do “an ninh quốc gia” sang “bảo hộ ngành công nghiệp trong nước”. Động thái này lập tức gây lo ngại tại các quốc gia xuất khẩu lớn như Canada, Mexico và Việt Nam. “Hơn 9 tỷ USD sản phẩm gỗ Việt Nam nằm trong nhóm chịu thuế 25%, và việc tìm thị trường thay thế Mỹ trong ngắn hạn gần như bất khả thi”, ông Hoài cho hay. Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam. Ảnh: Mai Trang. Ông Hoài cho biết, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ Công Thương, Ngoại giao, Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương đàm phán với phía Mỹ để đạt thỏa thuận cụ thể về thuế đối ứng. “Nếu đàm phán không thành công, mức thuế 50% và 30% sẽ tự động có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, ảnh hưởng trực tiếp đến nhóm sản phẩm gỗ xuất khẩu chủ lực của Việt Nam”, ông cảnh báo.‏ ‏Trước đó, trong‏‏ phiên trao đổi trực tuyến giữa các hiệp hội ngành hàng gỗ, doanh nghiệp xuất khẩu đồ gỗ, và đại diện cơ quan thương vụ, đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ tối ngày 2/10, ‏‏ông Phạm Quang Huy, Tham tán phụ trách Nông nghiệp, Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ, cho biết Tòa án Tối cao Mỹ đang xem xét tính hợp pháp của thuế 232, song ngay cả khi bị vô hiệu, chính quyền Trump vẫn có thể tiếp tục áp dụng công cụ thuế này. ‏ ‏Theo ông Trần Lê Huy, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định, Mỹ phân loại các sản phẩm gỗ thành ba nhóm chính:‏ Ảnh: Mai Trang tổng hợp. ‏Ngoài ra, ván ép (HS 4412) sẽ chịu thuế 20% từ 14/10/2025 – một thay đổi quan trọng vì trước đó mặt hàng này không nằm trong diện chịu thuế đối ứng. Một số doanh nghiệp cảnh báo phạm vi tăng thuế còn bao gồm sắt, thép – ảnh hưởng tới phụ kiện nội thất.‏ ‏Ông Đỗ Ngọc Hưng, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Mỹ, cho rằng việc Việt Nam bị áp thuế cao hơn EU, Nhật hay Anh bắt nguồn từ lo ngại doanh nghiệp Trung Quốc “lẩn tránh thuế” bằng cách chuyển sản xuất sang Việt Nam. ‏ ‏“Việt Nam và Mỹ đã nâng tầm quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện, như quan hệ giữa Mỹ với EU, Nhật, Anh. Nhưng tại sao đồ nội thất gỗ bọc nệm hàng từ Anh chỉ chịu thuế 10%, từ EU và Nhật 0 – 15%, trong khi Việt Nam bị áp thuế cao? Lý do chính là lo ngại doanh nghiệp Trung Quốc lẩn tránh thuế bằng cách chuyển sản xuất sang các nước này”, ông Hưng đặt vấn đề.‏ ‏Doanh nghiệp gỗ cần đổi hướng: Mở rộng thị trường, chuyển sản phẩm lên phân khúc cao và tiếp cận vốn xanh‏ ‏Dù thách thức chồng chất, nhiều chuyên gia cho rằng đây cũng là cơ hội để ngành gỗ Việt Nam tái cấu trúc, nâng cao năng lực và củng cố vị thế bền vững trên thị trường toàn cầu, nơi ngành gỗ Việt Nam hiện đạt doanh thu 16 – 17 tỷ USD mỗi năm.‏ ‏Theo ông Ngô Sỹ Hoài, phía Mỹ vẫn để ngỏ khả năng đàm phán với từng quốc gia. Việt Nam có lợi thế cạnh tranh nhờ chi phí nhân công thấp và nguồn nguyên liệu chủ yếu từ gỗ rừng trồng như keo, cao su, cùng một phần gỗ nhập khẩu từ Mỹ như sồi, tần bì, dẻ gai, phong. “Việt Nam cũng là quốc gia tiêu thụ đáng kể gỗ Mỹ. Trong bối cảnh thương mại Mỹ – Trung căng thẳng, doanh nghiệp Việt Nam đã thể hiện thiện chí khi ưu tiên nhập khẩu gỗ tròn, gỗ xẻ từ Mỹ, giúp giảm thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ,” ông nói. Ông cho biết thêm, lượng nhập khẩu gỗ từ Mỹ trong 9 tháng qua gần như tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước, thể hiện cam kết hợp tác rõ ràng của doanh nghiệp Việt. Thuế quan với ngành gỗ vẫn còn “mở” với nhiều cơ hội đàm phán. Ảnh: Mai Trang. ‏Ông Hoài nhấn mạnh, trên nền tảng quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, thương mại Mỹ – Việt được xem là mang tính bổ trợ, không mang tính cạnh tranh trực tiếp. “Mỹ vẫn được hưởng lợi đáng kể từ việc nhập khẩu, phân phối và tiêu thụ sản phẩm gỗ của Việt Nam. Nguồn cung đồ gỗ nội thất từ Việt Nam giúp người tiêu dùng Mỹ tiếp cận sản phẩm chất lượng tốt, giá hợp lý, đáng tin cậy, điều mà thị trường Mỹ khó có thể tìm được ở nguồn cung thay thế khác,” ông khẳng định.‏ ‏Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho rằng ngành gỗ Việt Nam đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc quan trọng sau thời gian dài đối mặt với áp lực thị trường và suy giảm đơn hàng. Để thích ứng, doanh nghiệp cần tập trung đồng bộ vào nhiều nhóm giải pháp, từ thị trường, sản phẩm cho đến tài chính và nhân lực.‏ ‏Theo ông Hoài, một trong những giải pháp then chốt là khơi thông và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Các doanh nghiệp gỗ Việt Nam cần đẩy mạnh nghiên cứu, mở rộng sang những thị trường ngách, thị trường mới nổi hoặc có yêu cầu linh hoạt hơn về tiêu chuẩn. Song song, cần tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) để giảm phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống như Mỹ hay EU.‏ ‏Bên cạnh đó, ông Hoài nhấn mạnh tái cơ cấu sản phẩm là hướng đi tất yếu. Doanh nghiệp không thể chỉ dựa vào các sản phẩm nội thất khối lượng lớn, giá trị gia tăng thấp mà cần chuyển hướng sang sản phẩm tinh xảo, thân thiện môi trường hoặc mang yếu tố thiết kế đặc trưng của Việt Nam. Điều này vừa đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh, vừa giúp nâng cao thương hiệu gỗ Việt trên thị trường quốc tế.‏ ‏Về tài chính, ông Hoài đề xuất tăng cường tiếp cận các nguồn vốn xanh và ưu đãi cho các dự án sản xuất bền vững. Chính phủ và các tổ chức tín dụng nên có chính sách hỗ trợ tín dụng dài hạn cho doanh nghiệp đầu tư công nghệ sạch, chứng chỉ rừng bền vững (FSC) và chuỗi cung ứng minh bạch.‏ ‏Ngoài ra, ông Hoài cũng cho rằng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố không thể thiếu. Cần có sự phối hợp giữa các trường nghề, hiệp hội và doanh nghiệp để đào tạo đội ngũ thợ lành nghề, kỹ sư thiết kế và quản lý chuyên nghiệp, đủ năng lực đáp ứng yêu cầu sản xuất hiện đại và cạnh tranh quốc tế.‏ ‏Ông Hoài khẳng định, việc triển khai đồng bộ các giải pháp trên sẽ giúp ngành gỗ Việt Nam vượt qua giai đoạn khó khăn, hướng tới mô hình phát triển bền vững, tự chủ và có khả năng thích ứng cao trước những biến động của thị trường toàn cầu.
Mỹ mới đây đã tuyên bố áp thuế mới theo Mục 232 đối với các mặt hàng gỗ và nội thất nhập khẩu, với mức tăng kỷ lục lên tới 50% từ đầu năm 2026. Động thái này, theo các hiệp hội và doanh nghiệp trong ngành, có thể tác động trực tiếp đến hơn 9 tỷ USD sản phẩm gỗ xuất khẩu của Việt Nam, thị trường vốn phụ thuộc lớn vào Mỹ, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp thiết về tái cấu trúc thị trường, sản phẩm và chiến lược phát triển bền vững. ‏‏‏‏Thuế 232 và tác động tới ngành gỗ xuất khẩu‏ ‏Ngày 30/9, ‏‏Mỹ‏‏ tuyên bố sẽ áp thuế 10% đối với gỗ và gỗ xẻ nhập khẩu, đồng thời áp thuế 25% đối với tủ bếp, tủ phòng tắm và đồ nội thất bọc nệm. Các mức thuế này có hiệu lực từ 14/10/2025 và sẽ tăng mạnh từ ngày 1/1/2026, trong đó thuế đối với đồ nội thất bọc có thể lên tới 30% và đối với tủ bếp, bàn trang điểm có thể tăng tới 50%. Những mức thuế mà Mỹ đưa ra cũng sẽ tiếp tục tăng mạnh từ đầu năm 2026, gây thêm sức ép cho các quốc gia xuất khẩu gỗ và đồ nội thất sang Mỹ, trong đó có Việt Nam. ‏Chia sẻ với phóng viên Doanh nhân Việt Nam, ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, cho biết nguyên nhân là Washington viện dẫn Mục 232 của Đạo luật Thương mại 1974, cho rằng nhập khẩu gỗ và nội thất “đe dọa an ninh quốc gia”.‏ ‏Theo ông Hoài, lập luận này mâu thuẫn khi chuyển từ lý do “an ninh quốc gia” sang “bảo hộ ngành công nghiệp trong nước”. Động thái này lập tức gây lo ngại tại các quốc gia xuất khẩu lớn như Canada, Mexico và Việt Nam. “Hơn 9 tỷ USD sản phẩm gỗ Việt Nam nằm trong nhóm chịu thuế 25%, và việc tìm thị trường thay thế Mỹ trong ngắn hạn gần như bất khả thi”, ông Hoài cho hay. Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam. Ảnh: Mai Trang. Ông Hoài cho biết, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ Công Thương, Ngoại giao, Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương đàm phán với phía Mỹ để đạt thỏa thuận cụ thể về thuế đối ứng. “Nếu đàm phán không thành công, mức thuế 50% và 30% sẽ tự động có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, ảnh hưởng trực tiếp đến nhóm sản phẩm gỗ xuất khẩu chủ lực của Việt Nam”, ông cảnh báo.‏ ‏Trước đó, trong‏‏ phiên trao đổi trực tuyến giữa các hiệp hội ngành hàng gỗ, doanh nghiệp xuất khẩu đồ gỗ, và đại diện cơ quan thương vụ, đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ tối ngày 2/10, ‏‏ông Phạm Quang Huy, Tham tán phụ trách Nông nghiệp, Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ, cho biết Tòa án Tối cao Mỹ đang xem xét tính hợp pháp của thuế 232, song ngay cả khi bị vô hiệu, chính quyền Trump vẫn có thể tiếp tục áp dụng công cụ thuế này. ‏ ‏Theo ông Trần Lê Huy, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định, Mỹ phân loại các sản phẩm gỗ thành ba nhóm chính:‏ Ảnh: Mai Trang tổng hợp. ‏Ngoài ra, ván ép (HS 4412) sẽ chịu thuế 20% từ 14/10/2025 – một thay đổi quan trọng vì trước đó mặt hàng này không nằm trong diện chịu thuế đối ứng. Một số doanh nghiệp cảnh báo phạm vi tăng thuế còn bao gồm sắt, thép – ảnh hưởng tới phụ kiện nội thất.‏ ‏Ông Đỗ Ngọc Hưng, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Mỹ, cho rằng việc Việt Nam bị áp thuế cao hơn EU, Nhật hay Anh bắt nguồn từ lo ngại doanh nghiệp Trung Quốc “lẩn tránh thuế” bằng cách chuyển sản xuất sang Việt Nam. ‏ ‏“Việt Nam và Mỹ đã nâng tầm quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện, như quan hệ giữa Mỹ với EU, Nhật, Anh. Nhưng tại sao đồ nội thất gỗ bọc nệm hàng từ Anh chỉ chịu thuế 10%, từ EU và Nhật 0 – 15%, trong khi Việt Nam bị áp thuế cao? Lý do chính là lo ngại doanh nghiệp Trung Quốc lẩn tránh thuế bằng cách chuyển sản xuất sang các nước này”, ông Hưng đặt vấn đề.‏ ‏Doanh nghiệp gỗ cần đổi hướng: Mở rộng thị trường, chuyển sản phẩm lên phân khúc cao và tiếp cận vốn xanh‏ ‏Dù thách thức chồng chất, nhiều chuyên gia cho rằng đây cũng là cơ hội để ngành gỗ Việt Nam tái cấu trúc, nâng cao năng lực và củng cố vị thế bền vững trên thị trường toàn cầu, nơi ngành gỗ Việt Nam hiện đạt doanh thu 16 – 17 tỷ USD mỗi năm.‏ ‏Theo ông Ngô Sỹ Hoài, phía Mỹ vẫn để ngỏ khả năng đàm phán với từng quốc gia. Việt Nam có lợi thế cạnh tranh nhờ chi phí nhân công thấp và nguồn nguyên liệu chủ yếu từ gỗ rừng trồng như keo, cao su, cùng một phần gỗ nhập khẩu từ Mỹ như sồi, tần bì, dẻ gai, phong. “Việt Nam cũng là quốc gia tiêu thụ đáng kể gỗ Mỹ. Trong bối cảnh thương mại Mỹ – Trung căng thẳng, doanh nghiệp Việt Nam đã thể hiện thiện chí khi ưu tiên nhập khẩu gỗ tròn, gỗ xẻ từ Mỹ, giúp giảm thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ,” ông nói. Ông cho biết thêm, lượng nhập khẩu gỗ từ Mỹ trong 9 tháng qua gần như tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước, thể hiện cam kết hợp tác rõ ràng của doanh nghiệp Việt. Thuế quan với ngành gỗ vẫn còn “mở” với nhiều cơ hội đàm phán. Ảnh: Mai Trang. ‏Ông Hoài nhấn mạnh, trên nền tảng quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, thương mại Mỹ – Việt được xem là mang tính bổ trợ, không mang tính cạnh tranh trực tiếp. “Mỹ vẫn được hưởng lợi đáng kể từ việc nhập khẩu, phân phối và tiêu thụ sản phẩm gỗ của Việt Nam. Nguồn cung đồ gỗ nội thất từ Việt Nam giúp người tiêu dùng Mỹ tiếp cận sản phẩm chất lượng tốt, giá hợp lý, đáng tin cậy, điều mà thị trường Mỹ khó có thể tìm được ở nguồn cung thay thế khác,” ông khẳng định.‏ ‏Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho rằng ngành gỗ Việt Nam đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc quan trọng sau thời gian dài đối mặt với áp lực thị trường và suy giảm đơn hàng. Để thích ứng, doanh nghiệp cần tập trung đồng bộ vào nhiều nhóm giải pháp, từ thị trường, sản phẩm cho đến tài chính và nhân lực.‏ ‏Theo ông Hoài, một trong những giải pháp then chốt là khơi thông và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Các doanh nghiệp gỗ Việt Nam cần đẩy mạnh nghiên cứu, mở rộng sang những thị trường ngách, thị trường mới nổi hoặc có yêu cầu linh hoạt hơn về tiêu chuẩn. Song song, cần tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) để giảm phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống như Mỹ hay EU.‏ ‏Bên cạnh đó, ông Hoài nhấn mạnh tái cơ cấu sản phẩm là hướng đi tất yếu. Doanh nghiệp không thể chỉ dựa vào các sản phẩm nội thất khối lượng lớn, giá trị gia tăng thấp mà cần chuyển hướng sang sản phẩm tinh xảo, thân thiện môi trường hoặc mang yếu tố thiết kế đặc trưng của Việt Nam. Điều này vừa đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh, vừa giúp nâng cao thương hiệu gỗ Việt trên thị trường quốc tế.‏ ‏Về tài chính, ông Hoài đề xuất tăng cường tiếp cận các nguồn vốn xanh và ưu đãi cho các dự án sản xuất bền vững. Chính phủ và các tổ chức tín dụng nên có chính sách hỗ trợ tín dụng dài hạn cho doanh nghiệp đầu tư công nghệ sạch, chứng chỉ rừng bền vững (FSC) và chuỗi cung ứng minh bạch.‏ ‏Ngoài ra, ông Hoài cũng cho rằng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố không thể thiếu. Cần có sự phối hợp giữa các trường nghề, hiệp hội và doanh nghiệp để đào tạo đội ngũ thợ lành nghề, kỹ sư thiết kế và quản lý chuyên nghiệp, đủ năng lực đáp ứng yêu cầu sản xuất hiện đại và cạnh tranh quốc tế.‏ ‏Ông Hoài khẳng định, việc triển khai đồng bộ các giải pháp trên sẽ giúp ngành gỗ Việt Nam vượt qua giai đoạn khó khăn, hướng tới mô hình phát triển bền vững, tự chủ và có khả năng thích ứng cao trước những biến động của thị trường toàn cầu.
31/10/2025