Trình Bộ Chính trị xem xét chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam

Quang Toàn 07:48 | 14/08/2022 Doanh Nhân Việt Nam trên Chia sẻ 

Bộ Giao thông Vận tải vừa có báo cáo gửi Ban Chỉ đạo các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải.

Dự báo đến năm 2030, nhu cầu hành khách trên hành lang vận tải Bắc – Nam sẽ là 534.000 hành khách/ngày. Ảnh minh họa: TTXVN

Theo Bộ Giao thông Vận tải, căn cứ Chương trình làm việc của Bộ Chính trị, Ban Bí thư năm 2022, dự kiến tháng 9 tới sẽ trình Bộ Chính trị xem xét, có ý kiến về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam.

Thông tin về tình hình triển khai dự án, Bộ Giao thông Vận tải cho hay, từ năm 2005 đến nay, Bộ Giao thông Vận tải đã triển khai nhiều nghiên cứu về tuyến đường sắt tốc độ cao này.

Cụ thể, năm 2009, Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đã được Hội đồng thẩm định nhà nước thông qua và Bộ Chính trị tán thành về chủ trương đầu tư, nhưng chưa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp tháng 5/2010.

Thời gian qua, thực hiện Nghị quyết của Ban chấp hành Trung ương và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải đã rà soát, cập nhật bổ sung hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án.

Quá trình nghiên cứu, Bộ Giao thông Vận tải đã tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo lấy ý kiến của các cơ quan, chuyên gia, nhà khoa học và đã thống nhất bằng văn bản với 20 địa phương có dự án đi qua.

Bộ Giao thông Vận tải cũng đã tổ chức lấy ý kiến các bộ, ban, ngành liên quan. Chính phủ, Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường của Quốc hội khóa XIV, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam cũng tổ chức nhiều cuộc họp, hội thảo.

Tiếp thu các ý kiến, Bộ Giao thông Vận tải đã hoàn chỉnh Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi trình Thủ tướng Chính phủ vào tháng 2/2019. Với quy mô dự án thuộc tiêu chí dự án quan trọng quốc gia, ngày 11/7/2019, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 859/QĐ-TTg thành lập Hội đồng thẩm định nhà nước để thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án.

Theo Chương trình làm việc của Bộ Chính trị, Ban Bí thư năm 2021 và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải đã xây dựng Đề án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam và lấy ý kiến Ban Kinh tế Trung ương, các Ủy ban của Quốc hội gồm: Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Tài chính ngân sách, Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường.

Trên cơ sở các ý kiến góp ý, Bộ Giao thông Vận tải đã tiếp thu, hoàn thiện và trình Bí thư Ban Cán sự đảng Chính phủ – Thủ tướng Chính phủ tại Tờ trình số 09/TTr-BCSĐ ngày20/9/2021.

“Tuy nhiên, do dự án đang được Hội đồng thẩm định nhà nước thẩm định, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bí thư Ban Cán sự đảng Chính phủ, Ban Cán sự đảng Bộ Giao thông Vận tải đã có văn bản số 113-CV/BCSĐ ngày 6/10/2021 gửi Văn phòng Trung ương Đảng đề nghị báo cáo Bộ Chính trị cho phép lùi thời hạn báo cáo về chủ trương đầu tư dự án đến khi có kết quả thẩm định của Hội đồng thẩm định”, báo cáo mới đây của Bộ Giao thông Vận tải trình Ban Chỉ đạo các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải nêu rõ.

Theo nghiên cứu của Bộ Giao thông Vận tải trình các cấp có thẩm quyền, dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam có quy mô đầu tư là đường đôi, khổ 1.435mm, điện khí hóa, chiều dài 1.545km, tốc độ khai thác tối đa khoảng 320km/h. Đoàn tàu sử dụng công nghệ động lực phân tán.

Tổng mức đầu tư dự kiến toàn bộ dự án khoảng 58,71 tỷ USD; trong đó, chi phí giải phóng mặt bằng 1,98 tỷ USD, chi phí xây dựng 31,58 tỷ USD, chi phí thiết bị 15 tỷ USD, chi phí quản lý dự án, tư vấn, khác 5,82 tỷ USD và chi phí dự phòng 4,07 tỷ USD.

Để bảo đảm hiệu quả đầu tư và phù hợp với khả năng cân đối nguồn lực, nhu cầu vận tải, nghiên cứu đề xuất phương án phân kỳ đầu tư theo 2 giai đoạn: Giai đoạn 1 đầu tư đoạn Hà Nội – Vinh và đoạn Nha Trang – Tp. Hồ Chí Minh chiều dài 665km, tổng mức đầu tư dự kiến 24,72 tỷ USD. Trong đó, chuẩn bị đầu tư cho toàn tuyến giai đoạn 2020 – 2026, thi công giai đoạn 2027 – 2031 và đưa vào khai thác khoảng năm 2032. Giai đoạn 2 đầu tư đoạn Vinh – Nha Trang để nối thông toàn tuyến, chiều dài 894km, tổng mức đầu tư dự kiến 33,99 tỷ USD. Trong đó, khoảng năm 2040 đưa vào khai thác đoạn Vinh – Đà Nẵng; khoảng năm 2045 – 2050 khai thác đoạn Đà Nẵng – Nha Trang.

Liên quan đến tiến độ công tác thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án, trước đó Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho hay, kết quả thẩm tra của Liên danh tư vấn thẩm tra quốc tế cho thấy Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi còn nhiều vấn đề cần được đánh giá, cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo tính khả thi.

Các vấn đề này bao gồm: Lựa chọn cấp tốc độ thiết kế và khai thác; hướng tuyến và kết nối với các mạng lưới giao thông trong và ngoài nước; tổng mức đầu tư và phương án huy động vốn…

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, đây là dự án có quy mô, tổng mức đầu tư rất lớn, công nghệ phức tạp, có ảnh hưởng rất lớn, lâu dài đến sư phát triển kinh tế – xã hội của đất nước nên cần được đánh giá kỹ lưỡng các vấn đề liên quan. Do đó, tiến độ thẩm định có thể kéo dài.

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đi qua 20 tỉnh, thành phố từ Hà Nội đến Tp. Hồ Chí Minh.

Cụ thể tuyến đi qua các địa phương như sau: Hà Nội, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Tp. Hồ Chí Minh. Điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (Tp. Hồ Chí Minh).

Theo Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào tháng 10/2021, định hướng mục tiêu đến năm 2030 hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư, thu xếp nguồn lực để khởi công một số tuyến đường sắt mới; trong đó, ưu tiên tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.

Giai đoạn này triển khai đầu tư hai đoạn ưu tiên là Hà Nội – Vinh, Nha Trang – Tp. Hồ Chí Minh và giai đoạn đến 2050 sẽ hoàn thành toàn tuyến.

Bài viết liên quan

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Tọa đàm Doanh nghiệp Việt Nam – Anh
Tổng Bí thư Tô Lâm dự Tọa đàm Doanh nghiệp Việt Nam – Anh
31/10/2025
Thủ tướng: Nền kinh tế Việt Nam đủ sức chống chịu và đã vượt qua được các cú sốc rất lớn từ bên ngoài
Thủ tướng: Nền kinh tế Việt Nam đủ sức chống chịu và đã vượt qua được các cú sốc rất lớn từ bên ngoài
31/10/2025
Chớ nên vội mừng với thoả thuận mới của hai nhà lãnh đạo Mỹ – Trung
Chớ nên vội mừng với thoả thuận mới của hai nhà lãnh đạo Mỹ – Trung
31/10/2025
Xử lý nghiêm các trường hợp ảnh hưởng đến giải ngân vốn đầu tư công
Xử lý nghiêm các trường hợp ảnh hưởng đến giải ngân vốn đầu tư công
31/10/2025
Mỹ mới đây đã tuyên bố áp thuế mới theo Mục 232 đối với các mặt hàng gỗ và nội thất nhập khẩu, với mức tăng kỷ lục lên tới 50% từ đầu năm 2026. Động thái này, theo các hiệp hội và doanh nghiệp trong ngành, có thể tác động trực tiếp đến hơn 9 tỷ USD sản phẩm gỗ xuất khẩu của Việt Nam, thị trường vốn phụ thuộc lớn vào Mỹ, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp thiết về tái cấu trúc thị trường, sản phẩm và chiến lược phát triển bền vững. ‏‏‏‏Thuế 232 và tác động tới ngành gỗ xuất khẩu‏ ‏Ngày 30/9, ‏‏Mỹ‏‏ tuyên bố sẽ áp thuế 10% đối với gỗ và gỗ xẻ nhập khẩu, đồng thời áp thuế 25% đối với tủ bếp, tủ phòng tắm và đồ nội thất bọc nệm. Các mức thuế này có hiệu lực từ 14/10/2025 và sẽ tăng mạnh từ ngày 1/1/2026, trong đó thuế đối với đồ nội thất bọc có thể lên tới 30% và đối với tủ bếp, bàn trang điểm có thể tăng tới 50%. Những mức thuế mà Mỹ đưa ra cũng sẽ tiếp tục tăng mạnh từ đầu năm 2026, gây thêm sức ép cho các quốc gia xuất khẩu gỗ và đồ nội thất sang Mỹ, trong đó có Việt Nam. ‏Chia sẻ với phóng viên Doanh nhân Việt Nam, ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, cho biết nguyên nhân là Washington viện dẫn Mục 232 của Đạo luật Thương mại 1974, cho rằng nhập khẩu gỗ và nội thất “đe dọa an ninh quốc gia”.‏ ‏Theo ông Hoài, lập luận này mâu thuẫn khi chuyển từ lý do “an ninh quốc gia” sang “bảo hộ ngành công nghiệp trong nước”. Động thái này lập tức gây lo ngại tại các quốc gia xuất khẩu lớn như Canada, Mexico và Việt Nam. “Hơn 9 tỷ USD sản phẩm gỗ Việt Nam nằm trong nhóm chịu thuế 25%, và việc tìm thị trường thay thế Mỹ trong ngắn hạn gần như bất khả thi”, ông Hoài cho hay. Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam. Ảnh: Mai Trang. Ông Hoài cho biết, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ Công Thương, Ngoại giao, Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương đàm phán với phía Mỹ để đạt thỏa thuận cụ thể về thuế đối ứng. “Nếu đàm phán không thành công, mức thuế 50% và 30% sẽ tự động có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, ảnh hưởng trực tiếp đến nhóm sản phẩm gỗ xuất khẩu chủ lực của Việt Nam”, ông cảnh báo.‏ ‏Trước đó, trong‏‏ phiên trao đổi trực tuyến giữa các hiệp hội ngành hàng gỗ, doanh nghiệp xuất khẩu đồ gỗ, và đại diện cơ quan thương vụ, đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ tối ngày 2/10, ‏‏ông Phạm Quang Huy, Tham tán phụ trách Nông nghiệp, Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ, cho biết Tòa án Tối cao Mỹ đang xem xét tính hợp pháp của thuế 232, song ngay cả khi bị vô hiệu, chính quyền Trump vẫn có thể tiếp tục áp dụng công cụ thuế này. ‏ ‏Theo ông Trần Lê Huy, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định, Mỹ phân loại các sản phẩm gỗ thành ba nhóm chính:‏ Ảnh: Mai Trang tổng hợp. ‏Ngoài ra, ván ép (HS 4412) sẽ chịu thuế 20% từ 14/10/2025 – một thay đổi quan trọng vì trước đó mặt hàng này không nằm trong diện chịu thuế đối ứng. Một số doanh nghiệp cảnh báo phạm vi tăng thuế còn bao gồm sắt, thép – ảnh hưởng tới phụ kiện nội thất.‏ ‏Ông Đỗ Ngọc Hưng, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Mỹ, cho rằng việc Việt Nam bị áp thuế cao hơn EU, Nhật hay Anh bắt nguồn từ lo ngại doanh nghiệp Trung Quốc “lẩn tránh thuế” bằng cách chuyển sản xuất sang Việt Nam. ‏ ‏“Việt Nam và Mỹ đã nâng tầm quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện, như quan hệ giữa Mỹ với EU, Nhật, Anh. Nhưng tại sao đồ nội thất gỗ bọc nệm hàng từ Anh chỉ chịu thuế 10%, từ EU và Nhật 0 – 15%, trong khi Việt Nam bị áp thuế cao? Lý do chính là lo ngại doanh nghiệp Trung Quốc lẩn tránh thuế bằng cách chuyển sản xuất sang các nước này”, ông Hưng đặt vấn đề.‏ ‏Doanh nghiệp gỗ cần đổi hướng: Mở rộng thị trường, chuyển sản phẩm lên phân khúc cao và tiếp cận vốn xanh‏ ‏Dù thách thức chồng chất, nhiều chuyên gia cho rằng đây cũng là cơ hội để ngành gỗ Việt Nam tái cấu trúc, nâng cao năng lực và củng cố vị thế bền vững trên thị trường toàn cầu, nơi ngành gỗ Việt Nam hiện đạt doanh thu 16 – 17 tỷ USD mỗi năm.‏ ‏Theo ông Ngô Sỹ Hoài, phía Mỹ vẫn để ngỏ khả năng đàm phán với từng quốc gia. Việt Nam có lợi thế cạnh tranh nhờ chi phí nhân công thấp và nguồn nguyên liệu chủ yếu từ gỗ rừng trồng như keo, cao su, cùng một phần gỗ nhập khẩu từ Mỹ như sồi, tần bì, dẻ gai, phong. “Việt Nam cũng là quốc gia tiêu thụ đáng kể gỗ Mỹ. Trong bối cảnh thương mại Mỹ – Trung căng thẳng, doanh nghiệp Việt Nam đã thể hiện thiện chí khi ưu tiên nhập khẩu gỗ tròn, gỗ xẻ từ Mỹ, giúp giảm thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ,” ông nói. Ông cho biết thêm, lượng nhập khẩu gỗ từ Mỹ trong 9 tháng qua gần như tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước, thể hiện cam kết hợp tác rõ ràng của doanh nghiệp Việt. Thuế quan với ngành gỗ vẫn còn “mở” với nhiều cơ hội đàm phán. Ảnh: Mai Trang. ‏Ông Hoài nhấn mạnh, trên nền tảng quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, thương mại Mỹ – Việt được xem là mang tính bổ trợ, không mang tính cạnh tranh trực tiếp. “Mỹ vẫn được hưởng lợi đáng kể từ việc nhập khẩu, phân phối và tiêu thụ sản phẩm gỗ của Việt Nam. Nguồn cung đồ gỗ nội thất từ Việt Nam giúp người tiêu dùng Mỹ tiếp cận sản phẩm chất lượng tốt, giá hợp lý, đáng tin cậy, điều mà thị trường Mỹ khó có thể tìm được ở nguồn cung thay thế khác,” ông khẳng định.‏ ‏Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho rằng ngành gỗ Việt Nam đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc quan trọng sau thời gian dài đối mặt với áp lực thị trường và suy giảm đơn hàng. Để thích ứng, doanh nghiệp cần tập trung đồng bộ vào nhiều nhóm giải pháp, từ thị trường, sản phẩm cho đến tài chính và nhân lực.‏ ‏Theo ông Hoài, một trong những giải pháp then chốt là khơi thông và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Các doanh nghiệp gỗ Việt Nam cần đẩy mạnh nghiên cứu, mở rộng sang những thị trường ngách, thị trường mới nổi hoặc có yêu cầu linh hoạt hơn về tiêu chuẩn. Song song, cần tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) để giảm phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống như Mỹ hay EU.‏ ‏Bên cạnh đó, ông Hoài nhấn mạnh tái cơ cấu sản phẩm là hướng đi tất yếu. Doanh nghiệp không thể chỉ dựa vào các sản phẩm nội thất khối lượng lớn, giá trị gia tăng thấp mà cần chuyển hướng sang sản phẩm tinh xảo, thân thiện môi trường hoặc mang yếu tố thiết kế đặc trưng của Việt Nam. Điều này vừa đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh, vừa giúp nâng cao thương hiệu gỗ Việt trên thị trường quốc tế.‏ ‏Về tài chính, ông Hoài đề xuất tăng cường tiếp cận các nguồn vốn xanh và ưu đãi cho các dự án sản xuất bền vững. Chính phủ và các tổ chức tín dụng nên có chính sách hỗ trợ tín dụng dài hạn cho doanh nghiệp đầu tư công nghệ sạch, chứng chỉ rừng bền vững (FSC) và chuỗi cung ứng minh bạch.‏ ‏Ngoài ra, ông Hoài cũng cho rằng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố không thể thiếu. Cần có sự phối hợp giữa các trường nghề, hiệp hội và doanh nghiệp để đào tạo đội ngũ thợ lành nghề, kỹ sư thiết kế và quản lý chuyên nghiệp, đủ năng lực đáp ứng yêu cầu sản xuất hiện đại và cạnh tranh quốc tế.‏ ‏Ông Hoài khẳng định, việc triển khai đồng bộ các giải pháp trên sẽ giúp ngành gỗ Việt Nam vượt qua giai đoạn khó khăn, hướng tới mô hình phát triển bền vững, tự chủ và có khả năng thích ứng cao trước những biến động của thị trường toàn cầu.
Mỹ mới đây đã tuyên bố áp thuế mới theo Mục 232 đối với các mặt hàng gỗ và nội thất nhập khẩu, với mức tăng kỷ lục lên tới 50% từ đầu năm 2026. Động thái này, theo các hiệp hội và doanh nghiệp trong ngành, có thể tác động trực tiếp đến hơn 9 tỷ USD sản phẩm gỗ xuất khẩu của Việt Nam, thị trường vốn phụ thuộc lớn vào Mỹ, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp thiết về tái cấu trúc thị trường, sản phẩm và chiến lược phát triển bền vững. ‏‏‏‏Thuế 232 và tác động tới ngành gỗ xuất khẩu‏ ‏Ngày 30/9, ‏‏Mỹ‏‏ tuyên bố sẽ áp thuế 10% đối với gỗ và gỗ xẻ nhập khẩu, đồng thời áp thuế 25% đối với tủ bếp, tủ phòng tắm và đồ nội thất bọc nệm. Các mức thuế này có hiệu lực từ 14/10/2025 và sẽ tăng mạnh từ ngày 1/1/2026, trong đó thuế đối với đồ nội thất bọc có thể lên tới 30% và đối với tủ bếp, bàn trang điểm có thể tăng tới 50%. Những mức thuế mà Mỹ đưa ra cũng sẽ tiếp tục tăng mạnh từ đầu năm 2026, gây thêm sức ép cho các quốc gia xuất khẩu gỗ và đồ nội thất sang Mỹ, trong đó có Việt Nam. ‏Chia sẻ với phóng viên Doanh nhân Việt Nam, ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, cho biết nguyên nhân là Washington viện dẫn Mục 232 của Đạo luật Thương mại 1974, cho rằng nhập khẩu gỗ và nội thất “đe dọa an ninh quốc gia”.‏ ‏Theo ông Hoài, lập luận này mâu thuẫn khi chuyển từ lý do “an ninh quốc gia” sang “bảo hộ ngành công nghiệp trong nước”. Động thái này lập tức gây lo ngại tại các quốc gia xuất khẩu lớn như Canada, Mexico và Việt Nam. “Hơn 9 tỷ USD sản phẩm gỗ Việt Nam nằm trong nhóm chịu thuế 25%, và việc tìm thị trường thay thế Mỹ trong ngắn hạn gần như bất khả thi”, ông Hoài cho hay. Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam. Ảnh: Mai Trang. Ông Hoài cho biết, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ Công Thương, Ngoại giao, Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương đàm phán với phía Mỹ để đạt thỏa thuận cụ thể về thuế đối ứng. “Nếu đàm phán không thành công, mức thuế 50% và 30% sẽ tự động có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, ảnh hưởng trực tiếp đến nhóm sản phẩm gỗ xuất khẩu chủ lực của Việt Nam”, ông cảnh báo.‏ ‏Trước đó, trong‏‏ phiên trao đổi trực tuyến giữa các hiệp hội ngành hàng gỗ, doanh nghiệp xuất khẩu đồ gỗ, và đại diện cơ quan thương vụ, đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ tối ngày 2/10, ‏‏ông Phạm Quang Huy, Tham tán phụ trách Nông nghiệp, Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ, cho biết Tòa án Tối cao Mỹ đang xem xét tính hợp pháp của thuế 232, song ngay cả khi bị vô hiệu, chính quyền Trump vẫn có thể tiếp tục áp dụng công cụ thuế này. ‏ ‏Theo ông Trần Lê Huy, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định, Mỹ phân loại các sản phẩm gỗ thành ba nhóm chính:‏ Ảnh: Mai Trang tổng hợp. ‏Ngoài ra, ván ép (HS 4412) sẽ chịu thuế 20% từ 14/10/2025 – một thay đổi quan trọng vì trước đó mặt hàng này không nằm trong diện chịu thuế đối ứng. Một số doanh nghiệp cảnh báo phạm vi tăng thuế còn bao gồm sắt, thép – ảnh hưởng tới phụ kiện nội thất.‏ ‏Ông Đỗ Ngọc Hưng, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Mỹ, cho rằng việc Việt Nam bị áp thuế cao hơn EU, Nhật hay Anh bắt nguồn từ lo ngại doanh nghiệp Trung Quốc “lẩn tránh thuế” bằng cách chuyển sản xuất sang Việt Nam. ‏ ‏“Việt Nam và Mỹ đã nâng tầm quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện, như quan hệ giữa Mỹ với EU, Nhật, Anh. Nhưng tại sao đồ nội thất gỗ bọc nệm hàng từ Anh chỉ chịu thuế 10%, từ EU và Nhật 0 – 15%, trong khi Việt Nam bị áp thuế cao? Lý do chính là lo ngại doanh nghiệp Trung Quốc lẩn tránh thuế bằng cách chuyển sản xuất sang các nước này”, ông Hưng đặt vấn đề.‏ ‏Doanh nghiệp gỗ cần đổi hướng: Mở rộng thị trường, chuyển sản phẩm lên phân khúc cao và tiếp cận vốn xanh‏ ‏Dù thách thức chồng chất, nhiều chuyên gia cho rằng đây cũng là cơ hội để ngành gỗ Việt Nam tái cấu trúc, nâng cao năng lực và củng cố vị thế bền vững trên thị trường toàn cầu, nơi ngành gỗ Việt Nam hiện đạt doanh thu 16 – 17 tỷ USD mỗi năm.‏ ‏Theo ông Ngô Sỹ Hoài, phía Mỹ vẫn để ngỏ khả năng đàm phán với từng quốc gia. Việt Nam có lợi thế cạnh tranh nhờ chi phí nhân công thấp và nguồn nguyên liệu chủ yếu từ gỗ rừng trồng như keo, cao su, cùng một phần gỗ nhập khẩu từ Mỹ như sồi, tần bì, dẻ gai, phong. “Việt Nam cũng là quốc gia tiêu thụ đáng kể gỗ Mỹ. Trong bối cảnh thương mại Mỹ – Trung căng thẳng, doanh nghiệp Việt Nam đã thể hiện thiện chí khi ưu tiên nhập khẩu gỗ tròn, gỗ xẻ từ Mỹ, giúp giảm thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ,” ông nói. Ông cho biết thêm, lượng nhập khẩu gỗ từ Mỹ trong 9 tháng qua gần như tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước, thể hiện cam kết hợp tác rõ ràng của doanh nghiệp Việt. Thuế quan với ngành gỗ vẫn còn “mở” với nhiều cơ hội đàm phán. Ảnh: Mai Trang. ‏Ông Hoài nhấn mạnh, trên nền tảng quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, thương mại Mỹ – Việt được xem là mang tính bổ trợ, không mang tính cạnh tranh trực tiếp. “Mỹ vẫn được hưởng lợi đáng kể từ việc nhập khẩu, phân phối và tiêu thụ sản phẩm gỗ của Việt Nam. Nguồn cung đồ gỗ nội thất từ Việt Nam giúp người tiêu dùng Mỹ tiếp cận sản phẩm chất lượng tốt, giá hợp lý, đáng tin cậy, điều mà thị trường Mỹ khó có thể tìm được ở nguồn cung thay thế khác,” ông khẳng định.‏ ‏Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho rằng ngành gỗ Việt Nam đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc quan trọng sau thời gian dài đối mặt với áp lực thị trường và suy giảm đơn hàng. Để thích ứng, doanh nghiệp cần tập trung đồng bộ vào nhiều nhóm giải pháp, từ thị trường, sản phẩm cho đến tài chính và nhân lực.‏ ‏Theo ông Hoài, một trong những giải pháp then chốt là khơi thông và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Các doanh nghiệp gỗ Việt Nam cần đẩy mạnh nghiên cứu, mở rộng sang những thị trường ngách, thị trường mới nổi hoặc có yêu cầu linh hoạt hơn về tiêu chuẩn. Song song, cần tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) để giảm phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống như Mỹ hay EU.‏ ‏Bên cạnh đó, ông Hoài nhấn mạnh tái cơ cấu sản phẩm là hướng đi tất yếu. Doanh nghiệp không thể chỉ dựa vào các sản phẩm nội thất khối lượng lớn, giá trị gia tăng thấp mà cần chuyển hướng sang sản phẩm tinh xảo, thân thiện môi trường hoặc mang yếu tố thiết kế đặc trưng của Việt Nam. Điều này vừa đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh, vừa giúp nâng cao thương hiệu gỗ Việt trên thị trường quốc tế.‏ ‏Về tài chính, ông Hoài đề xuất tăng cường tiếp cận các nguồn vốn xanh và ưu đãi cho các dự án sản xuất bền vững. Chính phủ và các tổ chức tín dụng nên có chính sách hỗ trợ tín dụng dài hạn cho doanh nghiệp đầu tư công nghệ sạch, chứng chỉ rừng bền vững (FSC) và chuỗi cung ứng minh bạch.‏ ‏Ngoài ra, ông Hoài cũng cho rằng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố không thể thiếu. Cần có sự phối hợp giữa các trường nghề, hiệp hội và doanh nghiệp để đào tạo đội ngũ thợ lành nghề, kỹ sư thiết kế và quản lý chuyên nghiệp, đủ năng lực đáp ứng yêu cầu sản xuất hiện đại và cạnh tranh quốc tế.‏ ‏Ông Hoài khẳng định, việc triển khai đồng bộ các giải pháp trên sẽ giúp ngành gỗ Việt Nam vượt qua giai đoạn khó khăn, hướng tới mô hình phát triển bền vững, tự chủ và có khả năng thích ứng cao trước những biến động của thị trường toàn cầu.
31/10/2025